Kedilerde Hipertiroidizm Nedenleri Nelerdir?

Kedilerde hipertiroidizm tiroid hormonlarının yüksek derecede salgılanması sonucu gelişen bir sendromdur. Kedilerde hipertiroidizm, tiroid hormonları T4 ve T3’ün fazla salgılanmasına neden olacak gıdalar tüketilmesiyle oluşur.

Çoğunlukla orta yaşlı veya yaşlı kedilerde görülen bu hastalık fonksiyonel tiroid adenomu kedi hipertiroidizm sendromunun en belirgin nedenidir. Kedilerde yaygın olarak görülen bu hastalık çoğu kedide kanser olmayan adenom olarak bilinen bir tümör nedeniyle oluşur. Bu tümör tiroid bezlerini genişletir ve hipertiroidizm oluşturur.

Sıklıkla görülmese de bazı hipertiroidizm vakaları tiroid adenokarsinomları olarak bilinen kötü huylu tümörler nedeniyle oluşur. Kedi hipertiroidizminin sebebi kesin olarak bilinmese de bunu destekleyen olası bileşenler, diyetteki bazı eksiklikler veya fazlalıklardır. Aynı zamanda tiroidi bozan kimyasal etkilere kronik olarak maruz kalma da hipertiroidizmin nedenlerindendir.

Kedilerde Hipertiroidizm Belirtileri Nelerdir?

Kedide hipertiroidizm belirtileri net ve birbirine benzerdir. Bu hastalık ilk safhalarda belirsiz olarak ilerler. Ancak ilerledikçe belirtileri sıklaşır ve ve şiddetli hale gelir. Hipertiroidizme yakalanan kedilerin tüyleri keçeleşmiş, dağınık ve yağlı bir şekil alır.

Bu belirtiler saptandığında kedi hipertiroidizm tedavisi almalıdır. Hipertiroidizm belirtileri:

• Kilo kaybı
• İştah artması
• Fazla su tüketimi ve buna bağlı olarak sürekli idrar yapma
• Tiroid bezinin palpe edilebilecek seviyede genişlemesi
• Kusma, ishal
• Hipereksitabilite
• Polidipsi
• Poliüri
• Dışkı miktarında artış gibi klinik bulgular ile kendini gösterir.

Kardiyovasküler belirtiler;

• Taşikardi
• Dispne
• Sistolik üfürümler
• Kardiyomegali
• Konjestif kalp yetmezliği olarak ortaya çıkar.

Kedilerde Hipertiroidizm Teşhisi

Kedide hipertiroidizm teşhisi veteriner hekimin kedinin boyun kısmından tiroidin miktarını öğrenmek için yaptığı palpe ile belirlenir. Kedinin kalp atış hızı ve kan basıncı da bu hastalıkta önemlidir. Bu tetkiklerde hipertiroidizm şüphesi saptanırsa, kan biyokimya paneli ve tiroid hormonu seviyesini belirlemek için hormon testi yapılır.

Hipertiroidizm saptanan kedilerin kan dolaşımında yüksek miktarda T4 tiroid hormonu bulunur. Ancak hipetirodizmden şüphelenilen çoğu durumda T4 seviyesi normal seyredebilir. Bu durumlarda ek testlere ihtiyaç duyulabilir.

Kedilerde hipertiroidizm başka rahatsızlıklara da yol açabilir. Özellikle kalp ve böbrekler üzerinde hastalık etkisi yaratacağından kalp ve böbreklerin de muayene edilerek bir sonuca varmak önem taşır. Bunun için kedinin genel sağlığı ve iç organlarının durumunu gösterecek olan kan biyokimya paneli ve idrar tahlilleri yapılır.

Bunun yanında göğüs röntgeni, EKG ve tansiyon ölçümleri de yapılmalıdır. Kardiyomiyopati riskinin görüldüğü durumlar için ise ekokardiyografi adındaki ultrason çekilmelidir. Tiroit bezinin cinsini ve büyüklüğünü öğrenmek ve kesin tanı koymak için sintigrafi uygulaması da yapılabilir.

Kedilerde Hipertiroidizm Tedavisi

Kedilerde görülen hipertiroidizm tedavisi vakaların büyük bir kısmının kanserle ilişkisi olmamasından dolayı başarılı olur. Bu da tedavinin hızlı ve başarılı olmasına neden olur. Tedavi seçenekleri arasında en etkili ve hızlı yöntem ameliyattır. Ameliyat yaşlı kedilerde risk faktörü olarak görülse de yapılan testlerin sonucunda rahatsızlığın altında yatan başka bir neden yoksa ameliyat en iyi yöntemdir.

Vakaların çoğunda tiroit bezinin tek tarafı etkilenmiş olsa da bazı hastalarda her iki tarafta da sorun olur. Bu gibi durumlarda 2 ameliyat gerekebilir. Hipertiroit görülen bazı kedilerin dil altı, ense ilerisi veya kalbin alt tarafında tiroit hücreleri görülür.

Ameliyattan sonra bu hücreler hipertiroidizmin devam etmesine neden olabilir. Bunu kontrol altında tutmak için ameliyattan önce nükleer tarama da yapılmalıdır. Ameliyatına karar verilen kedilerin, ameliyattan birkaç hafta önce methimazole içeren ilaç tedavisi başlatılır. Bu ilaç sayesinde kedinin istahı azalır ve sağlıklı bir şekilde beslenerek kilo alması sağlanır.

Methimazole ilacı ile kedinin kalp ritmi ve tansiyonu normale döner ve ameliyata hazır hale getirilir. Ameliyatı gerçekleşen kedi ameliyattan sonra 1-2 gün klinikte kalması gerekir. Klinik dönüşü kedi normal beslenmesine dönebilir. Ameliyattan 1-2 hafta sonra tiroit bezinin tekrar olup olmadığını saptamak için tekrar TT4 testi yapılır.

Radyoaktif İyot İle Hipertiroidizm Tedavisi

Hipertiroidizm tedavisinde radyoaktif iyot etkili olan bir diğer yöntemdir. Radyoaktif iyok kediye enjekte edilir ve böylece diğer organlar zarar görmeden tiroit dokusunun büyük bir kısmı parçalanır.

Kedide anestezi yapılmadan uygulanan bu yöntem ile ömür boyu ilaç kullanımının da önüne geçilir. Radyoaktif iyotta tedavi genelde 1 ile 2 hafta arasında sürer. Tedavi süresince kedi klinikte kalır. Yine ameliyattaki gibi bu tedavide de kedinin ameliyattan bir ay önce methimazole ilacı kullanması gerekir.

Kedilerde İyot Kullanımına Bağlı Hipertiroidizm Tedavisi

Beslenme alışkanlıklarının düzene koyulması ve iyot açısından kısıtlı gıdaların kullanımı ile de hipertiroit kontrol altında tutulabilir. Bunu sağlamak için özel olarak geliştirilen mamalar düzenli olarak tüketilir.

Az da olsa iyot içeren bu mamalar ile kedi sağlığına kavuşabilir. Ancak bu tedavide kediye başka hiçbir ek gıda veya ödül maması verilemez. Sadece özel mama ile yapılan bu tedavilerde iyot dengesi kontrol altında tutulabilir.

Kedilerde Hipertiroidizmi Önleme

Kedilerde hipertiroidizmi önlemek için hastalığı ortaya koyan nedenler saptanmalıdır. Hipertiroidizmi neyin ortaya çıkardığı bilinmediği için hastalığı önceden öngörüp engellemek imkansızdır. Bu hastalık önlenemese de erken teşhis ile sorun büyümeden kontrol altına alınabilir. Böylece başka sorunların da ortaya çıkması engellenir.

Özellikle orta yaş ve yaşlı kedilerin muayeneleri düzenli olarak yapılmalıdır. Muayene esnasında elle kedinin tiroit bezleri dikkatlice kontrol edilmelidir. 6 yaşını geçmiş kedilerde hipertiroidizm sorununun ortaya çıkmaması için yıllık kan ve idrar testleri yapılmalıdır.

Ayrıca Bakınız: Kedilerin Dişleri Ne Zaman Çıkar?