By melissa1 | 01-01-2023
Yavru köpeklerde karma aşı, mutlaka yapılması gereken önemli aşılardan biridir. Köpeklerin uzun ve sağlıklı bir hayat sürebilmeleri için belirli aralıklarla bazı aşılarının ve kontrollerinin yapılması mühim bir husustur. Karma aşının yapılmasının nedeni köpeklerde sık görülen ve ölümcül sonuçlara yol açan rahatsızlıkların önlenmesidir. Köpeklerde aşı takviminin bire bir uygulanması ve ciddiye alınması, köpeklerin hayati tehlikelerle karşı karşıya kalmalarını engeller. Karma aşı; distemper ya da bilinen diğer adıyla gençlik hastalığı, hepatitis, parainfluenza, parvovirus ve leptospirosis gibi hastalıkları önleme amacıyla yapılan bir aşıdır. Karma aşı, 2 doz olarak uygulanır ve 15 gün arayla yapılır. 2 aylık olan yavru köpeklere ilk karma aşısı yapılır ve her yıl bir kez tekrarlanır.
Köpekte iç ve dış parazit aşısı, köpeklerin iç organlarında ve ciltlerinde ortaya çıkan parazitlerin önlenmesi için yapılan bir aşıdır. Köpeklerde sık görülen dış parazitler bitler, keneler ve pirelerdir. Köpeklerin tüylerinin arasına gizlenip kan emerek beslenen keneler ve bitler, uzun vadede köpeklerde kansızlık, cilt hastalıkları ve çeşitli virüslere bağlı hastalıkların oluşmasına neden olur. İç parazitler ise organları etkileyerek ciddi semptomlara yol açabilir. İç ve dış parazit aşısı, kuduz aşısından sonra en önemli aşılardan biri olarak gösterilebilir.
Köpeğe yapılması gereken kuduz aşısı, çok tehlikeli bir virüs olan kuduz virüsünün köpeklere bulaşmasını engelleme amacıyla yapılan bir aşıdır. Kuduz aşısı, köpekler ve kediler için en önemli aşı olarak gösterilebilir. Kuduz, hayvanlardan hayvanlara ve hayvanlardan insanlara bulaşan ölümcül bir virüstür. Bilinen bir tedavisi yoktur ve sadece aşı ile önlenebilir. Kuduz virüsü vücuda girdikten sonra kuluçka süresi hayvanlarda birkaç gün, insanlarda birkaç hafta ile sınırlıdır. Bu süre kişiden kişiye değişkenlik gösterebilir. Kuduz hastalığının kuluçka süresinde aşılamaya başlanmazsa virüs hızla yayılır ve beyne ulaşır. Virüs beyne ulaştıktan ve belirtiler ortaya çıktıktan sonra hastalığın önlenmesi mümkün değildir. İnsanlarda uyuşukluk hissine, zihin bulanıklığına, saldırgan tavırlara ve şuur kaybına yol açan kuduz, hayvanlarda ağız bölgesinde köpük oluşumuna, salya artışına, yürüme ve beslenme bozukluklarına yol açar. Aşı ile önlenmeyen kuduz %100 öldürücüdür ve belirtiler ortaya çıktıktan sonra kuduz olan hayvan en fazla 10 gün yaşar. Dünya genelinde kuduza yakalanıp kurtulan yalnızca birkaç kişi vardır ve bu kişilerin kuduzdan nasıl kurtulduğu saptanamamıştır. Köpeğinizin aşı söz konusu olduğunda akıllara ilk gelen kuduz aşısı olur zira bu aşı her yıl tekrarlanması zorunlu olan bir aşıdır.
Köpeklerde bronşin aşısı, enfeksiyöz bronşit hastalığı ya da bilinen diğer adıyla barınak öksürüğü hastalığının önlenmesi için yapılan bir aşıdır. Elbette önlediği hastalık yalnızca enfeksiyöz bronşit hastalığı değildir. Bronşin aşısı, köpeklerde görülen tüm üst solunum yolu enfeksiyonu hastalıkları ve bu hastalıklara neden olan virüsleri engellemek için yapılır.
Köpeklerde üst solunum yolu enfeksiyonlarına neden olan virüsler şöyle sıralanabilir;
Virüslere ek olarak köpeklerde üst solunum yolu enfeksiyonuna neden olan başlıca bakteri Bordotella Bronchiseptica bakterisidir. Köpeklerde üst solunum yolu enfeksiyonuna bağlı olarak nefes almada güçlük, burun akıntısı, öğürme ve öksürük gibi belirtiler ortaya çıkabilir. Özellikle hareket sırasında köpeklerin aniden durup öksürmesi ve öğürmesi, üst solunum yolu enfeksiyonunun tipik belirtisidir. Köpekte üst solunum yolu enfeksiyonları mutlaka tedavi edilmelidir.
Mantar aşısı, deriyi etkileyen ve uzun vadede tüy dökülmesine, deride ve tüylerde kötü kokuya neden olan mantar enfeksiyonunun oluşmasını önlemek için yapılan aşıdır. Köpeklerde mantar enfeksiyonu oldukça sık görülen yaygın bir rahatsızlıktır. Belli bir bölgede başlar ve diğer bölgelere yayılma eğilimi gösterir. Kısa sürede fark edilirse mantar spreyleri, mantar tozları ve mantar kremleri ile kontrol altına alınabilir. Köpeklerde mantar enfeksiyonu şiddetli kaşıntıya neden olur ve sürekli kaşınan köpek kendini huzursuz hisseder. Mantar enfeksiyonunun tekrarlama riski olduğu unutulmamalıdır.
Lyme aşısı, lyme hastalığını önleme amacıyla yapılan bir aşıdır. Özellikle lyme, köpeklere kenelerden ya da pirelerden bulaşan Borrelia bakterisinin yol açtığı bir hastalıktır. Köpeklerde lyme, başlangıçta kenenin ya da pirenin ısırdığı bölgede kaşıntı, kızarıklık, dökülme ve şişme oluşmasına neden olur. Bununla birlikte, hayvanlardan insanlara bulaşabilir. Uzun vadede iltihaplı eklem rahatsızlığına neden olabilir. Bu nedenle tedavi edilmesi şarttır.
Köpeklere aşı yapılmazsa olabilecekler şöyle sıralanabilir;
Köpeklerde aşı ihmali yalnızca hastalıklara değil bağışıklık sisteminin zayıflamasına da yol açabilir. Bu nedenle köpeklerin aşı takviminde yer alan aşılarının zamanında ve gerektiği dozda yapılması önemlidir. Aşılar mutlaka veteriner hekim kontrolünde yapılmalıdır. Aşıların erken ya da geç yapılması hayvanların hayatını riske atabilir.
Ayrıca Bakınız: Köpeklerde Koku Alma Duyusu Nasıl Engellenir?