By melissa1 | 14-12-2022
Köpeklerin kuduz olduğunu anlamak çok zor değildir. Çünkü fiziksel açıdan çeşitli belirtiler gösterir. Köpeklerde kuduz genel olarak ani davranış değişikliği, aşırı susama, korkak tavırlar sergileme, kaşıntı, İdrarda artış gibi durumlara yol açar. Bulaşan virüs öncelikle kuluçka dönemine girer. Yani vücuda yerleşir ve yayılma için beklemeye başlar. Giriş yaptığı bölgenin sinir ağları virüsü beyne aktarır ve çoğalması için onu taşımış olur. Köpeklerde semptom verme süresi 3 – 10 gün arasında değişir. Klinik bulguların ortaya çıkmaya başlamasından sonra virüs tedavi edilemez bir hal alır. 10. Günün sonunda ölürler.
Köpeklerde Prodromal Evre başlangıç evresidir. Davranışlarda değişim yavaş yavaş başlar. Köpeğin ateşi yükselir. Sürekli yarasını kaşımaya çalışır. Bu Evre 2- 4 gün arası sürer.
En belirgin kuduz semptomları bu evrede gözlenir. Kuluçkada çoğalıp yayılan virüs Köpeklerde korkaklık ile izlenmeye başlar. Kilo kaybı ve iştahsızlık olur ama çok fazla su içme ihtiyacı duyarlar. Hem korkak hem de hırçın olurlar. Komutlara uymazlar. Işıktan rahatsız olurlar, sürekli evin bir köşesine saklanmak isterler. Gözleri büyür ve kızarır. Bu dönemde hem sahiplerini hem de diğer tüm canlıları ısırmaya çalışırlar. Yaşadıkları evi terk edip tek başlarına karanlık bir yere sığınırlar.
Felç evresi ortalama 3 gün sürer. En belirgin özelliği salya miktarında ki artış ve ağızda köpük oluşmasıdır. Kuduz virüsünün bulaştığı bölgeden başlayıp tüm vücuda felç yayılır. Dengelerini kaybederler ve ayakta durmazlar. Bu evre ölüm evresidir. 2 gün içerisinde hayatlarını kaybederler.
Köpeklerde kuduz aşısı bebeklik döneminde yapılmaya başlar. Köpek 4 aylık olduğunda ilk dozunu vurmak gerekir. Bu aydan itibaren aşı takvimi takibi yapılır. Köpeklerde kuduz aşısının yılda 1 defa yaptırılması zorunludur. Aşının koruyuculuk süresi sadece 1 senedir. Yaşanılan ülkenin kuduz oranları aşının vurulma sıklığını da, değiştirir. Genellikle her yıl kuduz aşısı vurulması sağlık açısından daha güvenlidir. Bu sayede hem hayvanın kuduzdan ölmesi engellenir hem de insanlara olan bulaş riski en aza indirgenir.
Köpeklerde kuduz aşısı sonrasında bazı hafif yan etkiler gözlenebilir. Çoğunlukla önemsizdir. Aşının vücuda girmesi ile bağışıklık sistemi uyarılmış olur ve savaş vererek tepki gösterir. Buna bağlı olarak bazen hafif ateş, halsizlik, iştahsızlık, aşı yerinde kızarıklık ve şişlik görülebilir. Çoğu zaman aşılama sonrası hiçbir sorun ya da yan etki ile karşılaşılmaz. Yan etkiler aşıdan 3 saat sonra ortaya çıkar ve 4 gün kadar devam eder. Bazı köpeklerin bağışıklık sistemi ciddi reaksiyonlar gösterebilir. Ciddi yan etkiler arasında bayılma, kusma, ishal, ödem bulunur.
Her köpek Isırığından kuduz olmak mümkündür. Eğer aşılarının tam olduğundan emin olunmayan ya da, sokakta yaşayan bir köpeğin ısırığına maruz kalındıysa kuduz virüsü kapma ihtimali yüksektir. Sadece ısırık değil, deride çatlak, açık yara gibi vücuda sızdırma yapabilecek alanların köpek salyası ile temas etmesi sonucu hastalığa yakalanmakta bir olasılıktır.
Köpek ısırığına maruz kalındığı zaman, sahibi tanınıyorsa aşı varlığı sorulabilir. Ayrıca ısırık bölgesi ılık ve temiz su ile güzelce yıkanmalı ve temiz bez ile sargıya alınmalıdır. Sokak köpeği ise kulağında aşı küpesi olup olmadığına bakmak durum hakkında fikir verebilir. Ne olursa olsun temkinli davranarak tüm ısırıklar Kuduz köpek ısırığı gibi düşünülmeli ve en kısa zamanda doktora giderek aşı olmak gerekir.
Kuduz Hakkında Bilinmesi gereken en önemli bilgi aslında önlenebilir olduğudur. Sokakta başıboş yaşayan köpeklerin toplu aşılama ile her yıl aşılanması hastalığın önüne geçmekte ciddi bir etkendir. Köpeklerde kuduz riski diğer hayvanlara göre daha yüksektir. Vahşi doğada çakal, tilki, kurt gibi hayvanlarda da bulunur ancak insanlara en yakın ve yaygın olan köpeklerdir. Önlem alınmadığı durumlarda virüs bulaştıktan sonra tedavisi yoktur. Genellikle tam ve kesin tanı ölümden sonra koyulabilir. Yılda ortalama 60 kişi Kuduz virüsü yüzünden hayatını kaybeder. Kuduz açısından dünyanın en tehlikeli bölgeleri Asya ve Afrika’dır.
Ayrıca Bakınız: Köpeklerin Çene Basıncı Ne Kadar? En Güçlü Çene Hangi Cinstir?