By melissa1 | 24-09-2022
Köpeklerde Cushing sendromu yaşayan genellikle 6 yaşından büyük olan köpekler 11 yaşında gözükür. Yapılan araştırmalar sonucunda iştahta azalma, karında şişkinlik, tüyde dökülme poliürü, polidipsi, ciltte hiperpigment asyon, komedon, kas güçsüzlüğü, pyoderma gibi sorunlara neden olduğu görülmüştür. Hayati tehlike oluşturan bu hastalık böbrek üstü adrenal bezlerin, kortizol hormon üretmesi ile karakterize edilir. Tıbbi adı hiperadreno kortizimdir. Adrenal bezler böbreklerin yakın yerine konumlanarak vücut fonksiyonunu düzenleyen hormonları sargılar. Kortizol üretimi normal seyretmediğinde tehlikeli sonuçlara neden olabilir.
Köpeklerde Cushing nedenleri hastalığın türlerine göre değişkenlik gösterir. Hastalığın oluşmasında temel unsur olan kortizol hormonu köpeğiniz strese girdiğinde, tepki verdiğinde, enfeksiyonla savaştığında kan şekerinin düzenlenmesinde, kilo kontrolünde önemli rol alır. Cushing sendromunun nedenleri çeşitlilik göstermekte olup tedavi seçenekleri ile köpeğinizin yaşam kalitesinin artırılması hedeflenir.
Hipofiz bezi tümörü köpeklerde Cushing hastalığına neden olan etkili bir belirtidir. İyi huylu ve kötü huylu hipofiz bezi tümörleri adrenal bezlerin kortizol üretiminde salgıladığı ACHT hormonunu daha çok üretir. Hipofiz bezi ACHT ürettiğinde adrenal bez ve kortizol üretimini tetikler. Hipofiz bezi tümörü mikroskobik ya da daha büyük yapıda olabilir. Tümörün ne kadar büyük olduğuna bağlı olarak Cushing sendromu hastalığın seyri değişkenlik gösterecektir. Genel ifadede bulunmak gerekirse adrenal bezin aktivitesinin analiz edilmesi gerekir. Cushing hastalığına yakalanan köpeğiniz ilaçlarını aldıktan, tıbbi gözetim altında olduğu sürece kısa sürede normal hayatına geri dönebilir. Hipofiz tümörünün büyümesi beyini etkileyerek evcil hayvanınızın nörolojik yapısında ciddi tehlikelere yol açabilir. Evcil hayvanınıza daha az olumlu prognoz verdiği bilinen bu tümör hastaların ortalama %15'inde görülmektedir
Adrenal bezi tümörü köpeklerde Cushing sendromu hastalığının görüldüğü önemli bir oluşumdur. İyi huylu olan adrenal bezi tümörleri kanser riski taşımaz. Bu hastalığın tedavisi cerrahi müdahale ile önlenebilir. Kötü huylu adrenal bezi tümörleri cerrahi seçenekler arasında değerlendirilse de tedavi sonuçları olumlu olacak şekilde garantili değildir. Hipofiz bezi kaynaklı olan Cushing sendromu ve adrenal bezi kaynaklı köpeklerde Cushing sendromu hastalığı iki ayrı şekilde tedavi edilir.
Uzun süreli steroid kullanımı sonrasında evcil hayvanınız reaksiyon gösterdiğinde çeşitli ilaçları veteriner hekim kontrolünde düzenli şekilde vermeniz gerekir. Veteriner kontrolünde alınan ilaçlardan biri de steroid grubudur. Enjeksiyon ya da oral yolla pek çok şekilde verilen steroid ilaçlar köpeklerde Cushing sendromuna neden olabilir. Cushing sendromunun nedenleri yukarıda belirtilenlerle sınırlı değildir. Poodle ,Boston, Terrier, Boxer, Beagle, Dachshund köpeklerde Cushing sendromunun görünme riski diğerlerine göre daha yüksektir .
Köpeklerde Cushing sendromu belirtilerinden bazıları şunlardır:
Köpeklerde Cushing sendromu teşhisi hastalığın tedavi edilmesinde %100 etkilidir. Teşhis aşamasında veteriner hekiminize başvurduğunuzda doktorunuz köpeğinizin şikâyetlerini analiz ederek farklı testler ister. Bu kapsamda adrenal bezler kortizol üretimini tetiklerken ACHT testi yapılabilir. Karın bölgesi ultrasona ile görüntülenerek köpeklerin vücudunun kortizole olan tepkileri ölçülür. Bunun için IDDS testi yaptırılır.
Köpeklerde Cushing sendrom tedavisi köpeğinizin genel sağlık durumu teşhis edilerek köpeğinize özel şekilde programlanır. Hastalığın nedeni böbrek üstü bezindeki tümör oluşumundan kaynaklı ise uzman hekiminiz genellikle cerrahi seçeneklere başvurur. Adrenal bezlerden tespit edilen tümörün kötü huylu olması durumunda, kanserli hücrelerin vücudun diğer bölgelerini yayılması halinde cerrahi tedavi seçenekleri uygulanmaz. Daha çok hastalığın yarattığı olumsuz etkiler en az seviyeye indirilerek hastalık ilaç ile tedavi edilir. Köpeğiniz bu sayede aktif yaşamına devam edebilir. Köpeklerde Cushing hastalığı hipofiz bezinde yer alan tümörlerden kaynaklı ise ameliyat seçeneğine başvurulmaz. Bu durumda da ilaç tedavisine başlanır. Hastalık geçmiş dönemde kullanılan steroid grubu ilaçlardan kaynaklandı ise bu durumda ilaçların kullanımı durdurulmalıdır. Steroid grubu ilaçların yavaş yavaş kesilmesi yan etkilerinin ortaya çıkmaması için oldukça önem taşır. Steroid nedeniyle adrenal bezlerin fonksiyonları bozularak ek tedavi yöntem, uygulamalarına geçilir.
Yukarıda belirtilen hastalık belirtilerinin dışında ayrıca köpeğin sık sık idrara çıkması, tüylerinin zayıflamaya başlaması, uyuşukluk yaşaması, aşırı iştah, karın şişmesi, nefes alırken zorluk çekmesi, saçların dökülmesi, susuzluk çekmesi, mesane enfeksiyonları, cildinde koyu, kahverengi siyah lekeler görülmesi, baş dönmes, karaciğerin büyümesi, organlarda yağlanma gibi pek çok faktöre bağlı olarak ortaya çıkmıştır. Köpeklerde Cushing hastalığının teşhisi için kesin bir yöntem bulunmayıp hastalık %100 teşhis edilememektedir. Bu nedenle veteriner hekiminiz köpeğinize pek çok test yaparak şikâyetlerini dinler. Test sonuçlarına göre tüm tedavi yöntemleri düzenli, doğru, özenli şekilde gerçekleştirilerek köpeğiniz eski hayatına rahatlıkla dönebilir. Hastalığın tedavi edilmesi evcil hayvanınızın ölümcül risk ve hayati tehlikelerden korumanız için oldukça önemlidir. Köpeklerde Cushing sendromu tüm rahatsızlıklarda olduğu gibi erken teşhis, hastalığa önlem almanızı kolaylaştırarak köpeğinizin ortalama yaşam ömrünü, hayat kalitesini önemli ölçüde artıracaktır.
Ayrıca Bakınız: Yavru Köpeklerde Göz Kapanması Neden Olur?