Kedilerde Sarılık Neden Olur?

Kedilerde sarılığın nedeni başka hastalıklardır. Tek başına bir hastalık olarak bilinse de sarılık aslında bazı hastalıklara bağlı olarak ortaya çıkar. Bu nedenle sarılığın ortaya çıkması derinde yatan başka hastalıkların göstergesi olarak kabul edilmelidir. Sarılık olarak adlandırılan durum ise bilirubin pigmentidir. Hemoglobin parçalanması sonucu oluşan bu pigment turuncu ve sarı renklerinde görülür. Bilirubin pigmentinin yüksek dozda görülmesi sarılık olarak adlandırılır. Üç ana kategoriye ayrılan kedilerde sarılık vakaları şu şekildedir:

• Prehepatik

Hemolitik olarak da adlandırılan bu form karaciğer öncesi sarılık şeklinde bilinir. Bu durumun temel nedeni çok miktarda alyuvarın yıkıma uğraması olarak görülür. Kan içinde bulunan bilirubin seviyesi normal zamanlara göre daha üst bir seviyeye çıkmış olur. Sarılığın bu formu içinde kan hücrelerinin sıra dışı bir şekilde yıkıma uğraması pek çok nedene bağlıdır. Karaciğer öncesi sarılığa neden olan kan hücrelerinin anormal bir şekilde yıkıma uğrama nedenleri şu şekildedir:

• Toksik bitkilere temas etme
• Bazı ilaç türlerine maruz kalma
• Çeşitli parazitler
• Kan nakli işleminin reaksiyon vermesi
• Kedide immün yetmezlik virüsünün ortaya çıkması
• Kedi lösemisi
• Çeşitli otoimmün hastalıklar
• Hepatik

Bir çeşit sarılık türü olan karaciğer sarılığının görülme nedeni karaciğer çevresinde bir zarar ya da hastalığın oluşmasıdır. Kedilerde en çok karaciğer yetmezliği şeklinde ortaya çıkan bu formdaki sarılık son derece yaygındır. Hepatik libidoz olarak da adlandırılan bu sendrom için karaciğerin yağlanması sonucu meydana geldiği söylenebilir. Sık rastlanan bu vakada obezite sorunu olan kedilerin birkaç gün yemek yememesi halinde vücutlarında bulunan yağlar bir tür yıkım oluşturur. Ayrıca kolanjit, amiloidoz, kalisivirüs ve bazı enfeksiyonlar da buna sebeptir.

• Posthepatik

Karaciğer sonrası sarılığı belirten bu form safra kesesinde meydana gelen hastalıkları belirtmek için kullanılır. Safra kesesinde biriken safranın bir süre sonra safra kanalı yolu ile ince bağırsağa iletimi gerçekleşir. Bu süreçte safra kesesinde taş olması, safranın olağandışı bir şekilde kalınlaşması, safra yolunun iltihap kapması ya da daralması sorun yaratır. Bu sorun safra akışının tıkanması şeklinde gerçekleşir. Böylece karaciğer sonrası sarılık denen posthepatik formu meydana gelmiş olur.

Kedilerde Sarılık Hangi Hastalıklar Sonucu Oluşur?

Kedilerdeki sarılığı oluşturan hastalıklar geniş bir yelpazeye sahiptir. Bu nedenle sarılık durumunun ortaya çıkması pek çok hastalıktan şüphe edilmesine neden olur. Sarılık baş gösterdikten sonra hangi hastalıktan dolayı ortaya çıktığını öğrenmek adına mutlaka uzman bir veterinere görünmek gerekir. Veteriner sarılığın bağlı olduğu hastalığı ya da durumu ortaya çıkardıktan sonra buna göre bir yol izleyecektir. Kedilerde sarılığı oluşturan çeşitli hastalık ve durumlar şu şekilde listelenir:

• Karaciğer hastalığı
• Safra kanalı tıkanıklık oluşması
• Kandaki parazitler
• Kalp kurdu
• Karaciğerde büyüme sendromu
• Kedide viral ya da bakteriyel enfeksiyonların oluşması
• Toksik hepatopatiye şikayetine neden olan imyasal maruziyet
• Pankreas kanseri
• Safra kesesi kanseri
• Karaciğer yağlanması olarak da bilinen hepatik lipidoz 
• Bir çeşit kanser olan lenfoma
• Karaciğer ve safra kanallarında meydana gelen bir iltihap olan kolanjiyohepatit
• Karaciğerde amiloid birikmesine neden olan hepatik amiloidoz
• Enfeksiyöz peritonit

Bu hastalıklara ek olarak şu durumlar da sarılığa yol açan neden olarak bilinir:

• Hemoliz olarak bilinen kırmızı kan hücrelerinde yıkım olması durumu
• Bazı zehirli maddeler ve zehirli ilaçlar
• Uyumsuz kan transfüzyonu durumu
• Bilirubin salgılanması durumunda herhangi bir hastalığa bağlı olarak oluşan değişiklikler
• Vücut boşluklarında meydana gelen büyük hacimli kan toplanması durumu
• Karaciğer dokusunda meydana gelen büyük ölçekli hasarlar

Kedilerde Sarılık Hastalığının Tedavisi Nasıl Yapılır?

Kedilerdeki sarılığın tedavisi kedinin hikayesine göre farklılık gösterir. Bunun için ilk olarak sarılığı ortaya çıkar durumun tespiti gerçekleştirilir. Daha sonra kedi için en uygun olan tedavi planı ortaya çıkarılır. Tedavi sürecinde hedeflenen şey sarılığa neden olan hastalığı ya da durumu çözmek ve sarılık şikayetine iyileştirici katkı sağlamaktır. Kedilerde sarılık vakası için pek çok vakada şu yol izlenir:

• Bakteriyel enfeksiyonlarda çoğu zaman antibiyotik desteği kullanılır.
• Safra yolu tıkanıklığı durumları için ameliyat ya da destekleyici ilaçlara başvurulur.
• Zehirlenme gibi durumlar için midenin boşaltılması, aktif kömür ya da bakım seçenekleri kullanılır.
• Kanserli olan kediler için kemoterapi veya radyasyon tedavisi yöntemleri uygulanır.
• Karaciğer yağlanması oluşan kediler için veterinerin uygun göreceği bir diyet planı uygulamaya sokulur.
• Kedinin hepatit olduğu durumlarda kortikosteroidler ve analjezikler desteği sağlanır.
• Viral enfeksiyonlar için beslenme ve sıvı tedavisi ile birlikte ikincil enfeksiyonların önüne geçmeyi amaçlayan antibiyotikler kullanılır.
• Karaciğer korumak amaçlanıyorsa aminoasit takviyeleri ve vitamin desteği sağlanır.

Kedilerde Sarılık Hastalığı Ne Şekilde Önlenir?

Kedilerdeki sarılığın önlenmesi çeşitli hastalık ve durumlara dayalı olduğundan çok zordur. Buna rağmen bazı önlemler almak kedinin hayat kalitesini arttırır. Sarılık için alınabilecek bazı önlemler şu şekildedir:

• Evdeki ilaç, zehir ve kimyasalları kedinin ulaşamayacağı bir noktada tutmak
• Kedini sağlık bakımını ve kan tahlillerini düzenli olarak yaptırmak
• Obeziteye karşı bir beslenme programı düzenlemek
• Enfeksiyon riski bulunan cisimleri kediden uzak tutmak
• Aşıları düzenli olarak uygulamak
• Karaciğer hastalığı varsa takviye ile destek sağlamak

Kedilerde Sarılık Tam Olarak İyileşir Mi?

Kedilerdeki sarılığın tam iyileşmesi mümkündür. Bunun için sarılığı ortaya çıkaran soruna etkili bir müdahale yapılması gerekir. Kedinin tedavi süreci iyi geçer ve kedi ile uyum sağlarsa kısa sürede eski sağlığına kavuşur.

Kedilerde Sarılık Hangi Irklarda Ortaya Çıkar?

Kedilerdeki sarılığın çıktığı ırklar hastalığın görülme olasılığı daha yüksek olan türleri belirtir. Bu türlere ait olan kediler için daha fazla dikkatli olunması gerekir. Kedilerde sarılık en çok siyam, habeş, somali kedisi ve oriental shorthair ırklarında ortaya çıkar.

Ayrıca Bakınız: Kedilerde Mantar Belirtileri Nelerdir?