By melissa1 | 08-09-2022
Kedilerde layşmanyaz, leishmania cinsine ait parazitlerin yol açtığı bir deri rahatsızlığıdır. Kedilerde layşmanyaz rahatsızlığının fark edilmesi ile hızlı bir şekilde tedaviye başlanmalıdır. Diğer canlılarda da görülebilen bu rahatsızlık, kesinlikle ihmal ve göz ardı edilmemelidir. Kedilerde layşmanyaz hastalığının belirtileri her zaman görülmeyebilir. Bu, kedilerin sadece taşıyıcı olabilmelerinden kaynaklı bir durumdur. Ancak, çoğu kedide bu hastalığın belirtileri farklı semptomlar ile fark edilmektedir. Bu aşamada, kedilerin fiziksel durumları ve davranışsal değişikliklerinin iyi bir şekilde takip edilmesi gerekmektedir. Kedilerde layşmanyaz belirtileri şu şekilde sıralanabilir;
Kedilerde layşmanyaz, kum sinekleri ile bulaşan bir deri rahatsızlığıdır. Kum sineklerinde var olan bu parazit, kum sineklerinin kediyi ısırması ile bulaşmaktadır. Deriye yerleşen bu parazitlerin kuluçka süreleri birkaç gün sürebileceği gibi aylar ya da yıllar boyunca da sürebilmektedir. Özellikle, Akdeniz, Orta ve Güney Amerika ile Meksika’ oldukça sık karşılaşılan bir durumdur. Kedilerde sıklıkla görülebilen bu hastalığın, belirli bir cins ya da yaş ayrımı bulunmamaktadır. Layşmanyaz rahatsızlığının oldukça ciddiye alınması gerekmektedir. Bu hastalık kedilerde deri reaksiyonlarına neden olabileceği gibi daha ağır şiddetli durumlarda kara humma olarak bilinen karın bölgesi reaksiyonlarına neden olmaktadır. Deri üzerinde meydana gelen şişkinlikler ve yaralar, kedileri oldukça rahatsız edecek şekilde meydana gelebilmektedir. Bu yaralar, kedilerin rahatlatılması adına cerrahi operasyonlar gerektirebilmektedir.
Kedilerde bu rahatsızlığın meydana gelmesi nedenleri, tatarcık denilen canlı tarafından ısırılmalarıdır. Bunun yanı sıra, kedilerde layşmanyaz nedenleri arasında, bu hastalığın sıklıkla gözüktüğü coğrafyalara yapılan ziyaretler yer almaktadır. Kediler ile birlikte gerçekleştirilebilen seyahatler sırasında, bu bölgede yer alan ve bu paraziti taşıyan canlılar tarafından ısırılan kediler, layşmanyaz rahatsızlığına yakalanabilmektedir.
Kedilerde layşmanyaz teşhisi, kedi sahiplerinin kedilerinde değişimleri fark etmeleri ve süreci takip etmeleri ile veteriner hekimlere başvurması sonucu gerçekleşebilmektedir. Bu aşamada, kedi sahiplerinin kedilerinde görmüş olduğu farklılıkları not etmesi ve veteriner hekimlere her aşamayı net bir şekilde aktarması oldukça önemlidir. Tüm bu bilgilerin ardından veteriner hekimlerin fiziki muayenesinin yanı sıra; cilt, lenf düğümleri, kan ya da etkilenen herhangi bir doku numunesinde sitoloji, histoloji, izolasyon ya da polimer zincir reaksiyonu işlemlerinin ardından teşhis tam olarak konulmaktadır.
Hastalığın tedavi süreci genellikle olumlu sonuçlar verse de bazı durumlarda istenmeyen sorunların meydana gelmesi mümkün olabilmektedir. Kedilerde layşmanyaz tam olarak iyileşme gösteremeyebilir. Kedilerde kalıcı enfeksiyon sorunlarının meydana gelmesi gibi ciddi sorunlar meydana gelebilmektedir. İlaç tedavilerinin yetersiz kaldığı durumlar ya da ilaçlar ile kontrol altına alınamayan durumlarda, kedilerde organ yetmezliği gibi sorunlarda meydana gelebilmektedir. Bu gibi durumlarda, kedilerin olumlu bir şekilde gelişme gösterme yüzdesi maalesef oldukça düşüktür. Bu aşamada, kedi sahipleri ve veteriner hekimler en doğru kararın alınmasını gerçekleştirmektedir.
Kedilerde layşmanyaz tedavisi, oldukça uzun bir süreyi kapsamaktadır. Kedilerde layşmanyaz tanısının netleştirilmesinin ardından, hastalık hafif bir şekilde geçiyor ise uygulanacak tedavide, enfeksiyona karşı etkili olan ilaçlar tercih edilmektedir. Bunun yanı sıra, layşmanyazın deri üzerinde etkili olmasından dolayı, kediyi rahatsız edecek bir durumun bulunmasında cerrahi müdahale uygulanmaktadır. Layşmanyaz rahatsızlığı tedavi edilebilinse dahi, maalesef tekrarlama riskin bulunan bir durumdur. Bu nedenle, tedavi edilen kedinin sahibi tarafından gözlemlenmesi, veteriner kontrollerinin düzenli olarak yaptırılması büyük bir önem taşımaktadır.
Kedilerde layşmanyaz bulaşıcı özelliğe sahiptir. Layşmanyaz rahatsızlığı, flebotomin tatarcık ismi verilen mekanik bir vektör aracılığı ile insanlar da dahil olmak üzere her canlıyı konak olarak kullanabilir. Hastalık aynı zamanda, hayvanlar arasında gerçekleştirilen kan nakli yoluyla da bulaşabilmektedir. Bu nedenle, kediler ve diğer evcil hayvanların bu rahatsızlığa yakalanmaması dikkatli olunması gerekmektedir.
Bazı çevresel faktörler, bu rahatsızlığın meydana gelmesini etkilemektedir. Kedilerin ve diğer canlıların layşmanyaz rahatsızlığına yakalanmaması için bazı ortamlardan da uzak durulması gerekmektedir. Layşmanyaz oluşumunu etkileyen faktörler arasında şunlar yer almaktadır;
Ayrıca Bakınız: Kedilerde Bağırsak Tıkanıklığı Belirtileri Nelerdir?