By melissa1 | 19-08-2022
Kedilerdeki karma aşı, kedinin sağlığı açısından son derece önemlidir. Parazit aşıları olmak üzere çok sayıda aşıyı bünyesinde bulunduran karma aşı kedinin ve sahiplerinin sağlıklarını güvence altına alır. Bu nedenle yavru olduğu dönemlerden itibaren aşı takvimi yapılması ve bu takvime uyulması gerekir. Kedilerde gerçekleştirilen aşı düzeni kedinin durumuna bağlı olarak farklılık gösterebilir. Kedinin yaşı, sağlık durumu ve yaşam koşulları aşı üzerinde değişik uygulamaları beraberinde getirir. Kediler karma aşı doğdukları an uygulanır.
Kedilerdeki karma aşı gerekliliği sağlık açısından zorunlu bir seviyededir. Karma aşının yapılmaması kedilerin sağlıkları açısından hayati önem taşıyan bazı aşıları es geçmek anlamını taşır. Kedilere uygulanan 3 ana aşı uygulamasından biri olan karma aşıyı yaptırmamak kediyi pek çok hastalığın pençesine itmek anlamına gelir. Karma aşı uygulaması yalnızca kediyi koruyan bir sağlık müdahalesi değildir. Kedinin sahiplerine kedi yoluyla çeşitli hastalıkların bulaşmasını da önlediği için etkisi iki tarafı da ilgilendirir.
Kedilerdeki karma aşının işlevleri çok yönlüdür. Kediler için vazgeçilmez sağlık müdahaleleri arasında yer alan karma aşı pek çok hastalığı önlemeye yardımcı olur. Özellikle grip, nezle ve gençlik hastalığı gibi sağlığı tehdit eden pek çok hastalığa yakalanma olasılığını önler. Bu sayede hastalıklara yakalanma riski kalmayan kedi için sağlıklı bir hayatın kapıları açılmış olur. Koruyucu olması karma aşının en güçlü yanını meydana getirir. Kediler hassas yapıları gereği pek çok hastalığa yakalanma riski bulundurdukları için karma aşı olmaları önem taşır.
İhmal edilmesi halinde kediyi pek çok ölümcül hastalığın yakasına bırakacak olan karma aşının işlevleri şu şekildedir:
Kediler için yapılan karma aşı sadece kendileri için değil hemcinsleri ve insanlar başta olmak üzere tüm toplum için gereklidir. Bazı hastalıklarda hayvandan insana geçme özelliği vardır. Hayati tehlikesi bulunan bu hastalıklara yakalanma riskini önlemek için atılacak en iyi adım karma aşı yaptırmaktır. Kedi ile birlikte başka evcil hayvanların beslenmesi durumunda karma aşı daha kritik bir önem taşır. Özellikle parazit hastalıklarının türler arasında kolay bulaşması bu aşıyı zorunlu kılar. Bu durum kedilerde karma aşı uygulamasını kaçınılmaz hale getirir.
Kedilerdeki karma aşı dozu 2 adet olarak belirtilir. Geciktiğinde pek çok hastalığı getirecek olan karma aşı uygulaması, lösemi aşısı ile birlikte yapılır. Kedi için aşı takvimi oluşturulurken uygulanacak olan süre de hesap edilir. Kedi için doğru doz belirlenen zaman dilimi içinde uygulanırsa felie panleukepenia, feline rhinotracheitis ve feline calicivirus gibi hastalıkların önüne hızlı bir şekilde geçilir.
Kedinin karma aşısı için uygun zamana veteriner karar verir. Erken yaşlarda oluşturulması gereken aşı takvimi büyüme sürecindeki kediyi pek çok hastalığa karşı korur. Aynı zamanda diğer evcil hayvanların da sağlığı tehdit edilmemiş olur. Karma aşı yaptırmayan kediler pek çok hastalığa maruz kalabilecekleri için büyüme sürecinde sancılı süreçler geçirirler. 2 doz olarak yapılan karma aşının eksikliği ölümcül hastalıklar da dahil olmak üzere çok sayıda sağlık soruna davet çıkarır.
Kedilerdeki karma aşının zamanı, kedi takvimine göre belirlenir. Kedi takvimine göre 2 aylık olan kediler aşı için uygun yaşta sayılır. Yavru kediler 2 aylıkken başlayan bu karma aşı sürecinin 16 haftaya kadar devam etmesi gerekir. Karma aşı takvimindeki süreçler yavru ve yetişkin kediler için ayrı olarak değerlendirilir. Uygulama süreçleri ayrılan iki grubun değerlendirmeleri farklı olur. Yavru kedilerin aşı takvimi aksi bir durum belirtilmedikçe şu şekilde gerçekleştirilir:
Aşı takvimi belirlenen kedilerin aşı süreleri de belirlenen zaman dilimi içinde gerçekleştirilmelidir. Yetişkin olan kedilerde aşı uygulaması devam eder. Özellikle çeşitli hastalık tehdidi yarattığı için parazit aşılarının uygulanması düzenli bir şekilde yapılır.
Karma aşının yan etkileri kediler üzerinde 1 gün boyunca etkili olabilir. Yan etkiye neden olan içerik aşıda bulunan inaktif virüslerdir. Bu virüsler bağışıklık sistemini etkileyerek yan etkilerin ortaya çıkmasını sağlar. Kedilerde karma aşının en çok gösterdiği yan etkiler şu şekilde listelenir:
Bu yan etkiler arasında en çok tehlikeli olan ishal ve kusma şikayetleridir. Kedinin aşının ardından 1 gün boyunca ateşli olması ve halsizlik belirtileri göstermesi ise normal karşılanır. 1 günün ardından geçmeyen belirtiler özellikle ishal ve kusma şikayetleri açısından büyük tehdit içerir. Bu nedenle kedi aşı olduktan sonra gözetim altında tutulmalıdır. Nadiren ciddi sorunlar ortaya çıksa da kedilerde karma aşı çoğunlukla sorunsuz geçen bir süreçtir.
Ayrıca Bakınız: Kedilerde Kabızlık Nasıl Geçer?