By melissa1 | 03-12-2020
Evcil Hayvanlarınızı Aşılamak Neden Önemlidir?
Evcil hayvanınız için aşılama, kedi ve köpeklerin tehlikeli viral ve bakteriyel hastalıklara karşı aşılara ihtiyacı vardır. Aşılama, sağlıklı hayvanlarda bulaşıcı hastalıklara karşı korunmada en etkili tek yöntem olmaya devam etmektedir. Uygun aşılama yapılmazsa evcil hayvanınız korunmasız kalır. Aşılar iyileştirici olmaktan çok koruyucudur. Aşılar, evcil hayvanınızı çeşitli hastalıklardan, parvovirüs enfeksiyonu ve solunum yolu enfeksiyonları gibi çok sayıda bulaşıcı hastalıktan korur. Aynı zamanda insanlar için de risk oluşturan kuduz gibi bulaşıcı hastalıklara karşı korur.
Evcil hayvanınız aşılarını tam bir şekilde olmazsa hastalığın birini yenip iyileşebilse bile genellikle onları çok fazla acı ve sıkıntıya sokabilecek uzun vadeli problemlerle baş başa kalacaktır. Evcil hayvanınıza düzenli olarak aşılarını yaptırdığınızda bağışıklık sistemi vücuda giren hastalığa neden olan organizmaları tanıyarak onları yenmesi için faydalı antikorları devreye sokar.
Antikorlar Hastalıklarla Nasıl Mücadele Ediyor?
Hastalıklar virüsler veya bakteriler tarafından yayılır. Bu mikropların her birinin benzersiz bir "kodu" veya antijeni vardır .Vücut bakterilerin yaydığı bu kodu kırarak hastalığa yol açmadan önce hastalığı yok etmek için özel antikorlar göndererek kendini bu hastalıklardan korur. Eğer hiç aşı yaptırmadıysanız bağışıklık sistemi zayıf olacak ve vücuda giren zararlı hücreleri tanımayacaktır. Çünkü enfeksiyonla savaşacak uygun bir antikor olmayacaktır.
Bilimsel araştırmaların sonucunda aşıların birçok potansiyel ölümcül hastalığı önlemede güvenli ve etkili olduğu sonuçlarına varıldı. Uzmanlar, yaygın aşı kullanımının milyonlarca hayvanda ölüm ve hastalıkları engellediğini ifade ediyor. Veteriner hekimler eskiden yaygın olan ancak aşılar sayesinde artık nadiren görülen pek çok hastalığın üstesinden geldiklerini söylüyorlar.
Aşılar, hastalığı önlemeyi amaçlasa da bazen bir hastalığa neden olabilirler. Evcil hayvanlarda aşılara verilen reaksiyonlar sık görülen bir olay değildir. Ancak yine de bir risktir ve hafif, geçici şişlikten anafilaktik şoka kadar gidebilir. Benzer şekilde evcil hayvanları gereksiz yere aşılamak nadir de olsa olumsuz yan etkilere neden olabilir. Evcil hayvanınızın rutin aşı kontrolünden sonra dikkatli olun ve sevimli dostunuzu gözlemleyin. Aşağıda belirttiğimiz işaretlerden herhangi birini fark ederseniz, hemen veterinerinize başvurun. Ayrıca köpeğinize aşı yaptırdıktan sonra gösterdiği reaksiyonları Köpeklerde Aşı Reaksiyonları Nedir? yazımızda daha detaylı okuyabilirsiniz.
Düşük ve orta dereceli reaksiyonlar:
Yoğun reaksiyonlar:
Kediniz veya köpeğiniz için dikkate alınması gereken birçok farklı aşı türü vardır. Bazıları tek başına uygulanırken diğerleri bir dizi doz gerektirir.Tüm kediler ve köpekler kendi aralarında farklıdır ve yaş, cins, cinsiyet, çevre coğrafya, aile veya genetik geçmiş, genel sağlık gibi evcil hayvanınız için hangi aşıların en iyi olduğunu etkileyen birçok faktör vardır.
Veteriner hekiminiz, dört ayaklı arkadaşınızın sağlıklı kalması için uygun bir aşı seti ve programı önermek üzere evcil hayvanınızın sağlığını ve yaşam tarzını değerlendirmeye yardımcı olabilir. Aşıların etkili olmasının birkaç günden birkaç haftaya kadar sürdüğünü de unutmamak gerekir.
Bir dozu atlamak veya çok geç yaptırmak, köpeğinizin bağışıklık sistemini etkileyecektir. Yavru köpeklerde 3 ile 4 haftalık olduğunu aşılara başlanması gerekir. 1,5-2 aylık dönemlerinde de diğer aşılamaları başlar. Her kliniğin sıralama olarak genelde birbirine benzer ama ufak tefek farklılıkları olan aşı programları vardır. Sonuç olarak süreç tamamlandığında bütün aşıları tamamlanmış olur. İlk yapılan aşılar arasında; gençlik hastalığı, kanlı ishal(Parvovirüs ) aşısı yapılır.
Karma aşının içinde bulunan diğer virüsler olan adena virüs aşısı,parainfluenza aşısı, leptospiroz aşıları vurulur. Solunum yollarıyla ilgili olan; bordetella aşısı, lyme hastalığından korumak için borrelia burgdorferi aşıları ilk yapıldıklarında 2-3 hafta arayla iki defa yapılıp sonrasında yılda bir kez olmak üzere tekrar edilir. Kuduz aşıları ilk seferden itibaren yılda bir kez yapılır.
Kedilerde 6-7 haftalıkken önce iç ve dış paraziter için bir tedavi uygulaması yapılıp parazitleri temizlenir. Daha sonra veteriner hekiminize götürüp gerekli kan tahlilleri yapıldıktan sonra aşılama programı oluşturulur. Kedinizin parazit kontrolü yapıldıktan sonra karma aşılara başlanır. Karma aşıların içinde hastalıklardan korunması için 3 temel aşı vardır. Karma aşıların içinde;
Solunum yolları rahatsızlıklarının önlenmesi için yapılan rhinotracheitis aşısı, Calici aşısı, Panleukopenia (gençlik hastalığı) aşıları bulunur. Kedi lösemesine karşı korunması için leukemia aşısı uygulanır. 3. ayını geçen yavrularda olası kuduz hastalığından korunması içinde kuduz aşısı yapılmaktadır. Mantar hastalığına karşı da mantar aşısı yapılıyor. 3 ayda bir parazit kontrolleri senede bir kere ise aşı işlemleri uygulanıyor.
Özetle aşılar evcil hayvanlarımızın genel sağlık bakımı için önemli bir husustur ve sağlıklı yaşamlarının en temel adımı olmalıdır. Evcil hayvanınız için belirli bir aşının doğru olup olmadığı, veteriner hekiminizle yapmanız gereken bir tartışmadır. Köpeğinize veya kedinize düzenli aşılar yapmanın birçok sorundan korunmasına yardımcı olacağını ve tam anlamıyla hayatlarını kurtarabileceğini unutmayın!